Thánh đường Kitô đầu tiên từ 97 năm nay tại Thổ Nhĩ Kỳ

Lần đầu tiên từ 97 năm nay, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cho xây cất một thánh đường Kitô trên lãnh thổ nước này.

G. Trần Đức Anh, O.P.

Đại đa số dân tại Thổ Nhĩ Kỳ theo Hồi giáo và việc xin phép xây cất thánh đường Kitô là điều rất khó khăn, nếu không muốn nói là không thể được.

Trong năm nay, chính phủ Thổ đã biến cải hai thánh đường Kitô cổ kính thành đền thờ Hồi giáo để cử hành việc phụng tự, trước sự phản đối của dư luận Kitô thế giới: trước tiên là Vương cung thánh đường Hagia Sofia, ở Istanbul và tiếp đến là nhà thờ cổ kính Chúa Cứu Thế, ở Chora, ngoại ô Istanbul.

Để thoa dịu dư luận, chính phủ Thổ đã cho phép tiến hành trong thời gian kỷ lục, nhà thờ dâng kính thánh Ephrem, thuộc Giáo hội Chính thống Siriac, được hoàn thành chỉ trong vài tháng trời tại khu vực Yesilkoy, quận Barkirkoy, không xa phi trường quốc tế Ataturk. Chính phủ Thổ cho phép xây hồi đầu năm ngoái, 2019 và khởi công ngày 3/8 cùng năm ngoái, trước sự hiện diện của tổng thống Recep Tayyip Erdogan, và có thể khánh thành vào giữa năm tới, 2021.

Thánh đường mới có thể đón nhận hơn 700 tín hữu và cũng có thể có trụ sở của Đức Tổng giám mục Yusuf Cetin, thủ lãnh cộng đoàn Chính thống Siriac tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Báo chí thuộc phe tổng thống Erdogan đề cao việc xây cất mau lẹ thánh đường Kitô này, như một dấu chỉ lòng quảng đại của tổng thống đối với các cộng đoàn Kitô địa phương, và cũng để chống lại những tranh luận và phê bình trên thế giới do việc biến cải hai thánh đường Kitô thành nơi thờ phượng của Hồi giáo.

Hãng tin Fides của Bộ truyền giáo, truyền đi ngày 24/9/2020 vừa qua, nhận định rằng trong những năm gần đây giới lãnh đạo chính trị Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần tỏ ra những dấu hiệu quan tâm đặc biệt đối với các cộng đoàn Kitô Siriac, đến độ các quan sát viên và bình luận gia cho rằng có một kế hoạch của Thổ nhắm tái đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ, như “quê hương mới” cho bao nhiêu tín hữu Kitô Siriac đang ở Siria và Âu châu, tổ tiên họ đã từng cư ngụ trên lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ. Trong những năm đầu trong chiến tranh ở Siria, chính quyền Thổ đã dành miền Mydiat, vốn là một trung tâm Kitô Siriac tại tỉnh Martin, làm nơi đón nhận những tín hữu Kitô Siriac tị nạn từ Siria, có thể đón nhận 4.000 người. Hiện nay, tại Thổ Nhĩ Kỳ có khoảng 25.000 tín hữu Chính thống Siriac, phần lớn sống ở các khu ngoại ô của Istanbul, một thành phố có 13 triệu dân cư.

(Fides 24-9-2020)