Phút Cầu Nguyện, Thứ Sáu 14/12/2018

VINH PHÚC LỚN LAO

Thánh Anrê Trần An Dũng Lạc (1795-1839)

Kể từ sau ngày 19/6/1988, lịch phụng vụ Giáo hội hằng năm ghi ngày 24/11 lễ nhớ “thánh Anrê Dũng Lạc và các bạn tử đạo Việt Nam.” Đã có lần, nhiều người trong chúng ta có lẽ cũng đã thắc mắc: tại sao thánh Anrê Dũng Lạc lại được đứng đầu danh sách các anh hùng tử đạo tại Việt Nam, được đại diện cho 117 vị tử đạo để ghi tên ngày lễ như vậy?

Một trong những lý do để ta có câu trả lời đó là: Trong công thức tuyên thánh cho 117 vị ngày 19/6/1988[1] Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã viết: “Để tôn vinh Thiên Chúa Ba Ngôi chí thánh, để phát huy đức tin Công giáo và củng cố đời sống Kitô hữu, với quyền lực của Chúa Giêsu Kitô - Chúa chúng ta, của hai Thánh Tông đồ Phêrô - Phaolô và của riêng tôi[2], sau khi đã suy nghĩ chín chắn, cũng như đã nhiều lần cầu xin ơn trợ giúp của Thiên Chúa, sau khi đã tham khảo ý kiến của nhiều chư huynh giám mục, tôi quyết định tuyên bố: Các chân phước Anrê Dũng Lạc, linh mục; Tôma Thiện và Emmanuel Lê Phụng, giáo dân; Girôlamô Hêrmosilla và Valentinô Bêrriô Ôchoa, hai Giám mục Dòng Đa Minh và 6 giám mục khác; Têôphan Vénard, linh mục Hội Thừa sai Paris và 105 bạn tử đạo Việt Nam, là những vị thánh và các ngài được liệt kê vào sổ các thánh. Tôi cũng quyết định rằng giáo hữu trong toàn thể Giáo hội sốt sắng mừng kính các ngài như các Thánh Tử Đạo. Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen.”

Tưởng cũng nên biết thêm rằng, trong những lần phong chân phước trước đây thứ tự danh sách luôn là giám mục (Tây ban nha hoặc Pháp), rồi đến các linh mục rồi đến giáo dân. Lần phong thánh này vì muốn làm nổi bật các thánh Việt Nam, cho nên đứng đầu danh sách là một linh mục, một chủng sinh và một giáo dân người Việt Nam.

Lý do thứ hai minh họa cho câu trả lời đó là: Trong bài giảng ngày lễ phong thánh, Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã lấy một mẫu gương cụ thể về các thánh tử đạo người Việt Nam, ngài nói: “Trong các vị Tử Đạo hôm nay, đi tiền phong có thánh Vinh Sơn Liêm, Dòng Đa Minh là người Việt tử đạo đầu tiên năm 1773, rồi tới linh mục Anrê Dũng Lạc. Anrê Dũng Lạc sinh trưởng trong một gia đình rất nghèo bên lương, từ nhỏ đã phải “bán” cho một thầy giảng dạy giáo lý, nhưng rồi Chúa cho tới chức linh mục năm 1823. Ngài được bổ nhiệm chính xứ và đương nhiên thành nhà truyền đạo trong nhiều địa hạt. Nhiều lần ngài đã bị lao tù, nhưng vẫn được giáo dân tốt lành đem tiền chuộc về, trong khi bản thân ngài mong được chết vì đức tin. Ngài nói: ‘Những người chết vì đạo thì được lên Thiên đàng ngay. Tại sao chúng tôi cứ phải ẩn náu, phải tốn tiền đút lót cho quan quyền: thà để cho chúng tôi bị bắt và rồi tử đạo có hơn không?’ Ngài, vẫn một ý chí hăng say và được ơn Chúa nâng đỡ, ngài đã anh dũng chịu trảm quyết tại Hà Nội ngày 21/12/1839.”

Lý do thứ ba minh họa cho câu trả lời đó là: cuộc đời thánh thiện tuyệt vời của thánh Anrê Trần An Dũng Lạc. Ngài sinh năm 1795, ở Bắc Ninh. Tên thật là Anrê Trần An Dũng. Sau lần bị bắt đầu tiên năm 1835, ngài được tha về và đổi tên thành Lạc để chuyển sang vùng khác tiếp tục giảng đạo. Ngài là một nhà truyền giáo kiên trì không biết mệt mỏi bằng lời nói và việc làm. Ngài sống rất mẫu mực trong đời tu, siêng năng ăn chay hãm mình. Ngài hết lòng yêu thương phục vụ người nghèo. Ngài nhiệt thành trong sứ vụ linh mục và được mọi người quý mến. Các lần bị bắt, giáo dân đều đem tiền để chuộc ngài về. Lần bị bắt sau cùng, thấy không thuyết phục được ngài bỏ đạo – chối Chúa, quan quân đưa ngài về giam tại nhà tù Hà Nội. Giáo dân đi theo tiễn đưa khóc lóc, cha Lạc nói: “Chúng tôi cám ơn anh chị em, anh chị em hãy về nhà và sốt sắng làm tôi thờ phượng Chúa cũng như là chúng tôi còn ở giữa anh chị em.”

Tại trại giam ở Hà Nội, quan bắt cha bước qua Thánh Giá. Cha từ chối, quan cho lính khiêng cha qua, cha đã co chân lên rất cao và nói với họ: “Hãy chặt bớt chân ta đi, ta rất bằng lòng chứ đừng hòng trông ta chối đạo.” Cha Anrê Trần An Dũng Lạc đã được Chúa ban ơn trợ lực, ngài trung thành đến hơi thở cuối cùng.

Lạy Chúa, nhờ lời chuyển cầu của thánh Anrê Trần An Dũng Lạc, xin Chúa cho chúng con hồng ân đức tin, để chúng con trung thành theo Chúa đến trọn đời. Amen