Ký hết hiệp định hòa bình tại Mozambique trước cuộc viếng thăm của Đức Thánh Cha

Một tháng trước cuộc viếng thăm của Đức Thánh Cha tại Mozambique, hiệp định hòa bình lịch sử đã được ký kết giữa chính phủ và phiến quân Renamo hôm 06/08/2019.

G. Trần Đức Anh, O.P. - Roma

Hiệp định hòa bình được Tổng thống Felipe Nyusi và Ông Ossufo Momade, lãnh tụ phiến quân Renamo, ký kết trong buổi lễ tại Quảng trường Hòa Bình ở thủ đô Maputo. Trong số các nhân vật hiện diện có nhiều lãnh tụ Phi châu, như Tổng thống Cyril Ramaphosa của Nam Phi và Tổng thống Paul Kagame của Rwanda.

Văn kiện ký kết ngày 06/08 theo sau Hiệp định được thảo ra và ký ngày 01/08 do hai lãnh tụ, qui định thể thức ngưng chiến giữa hai bên. Ông Momade tuyên bố hôm 01/08: “chúng tôi muốn cam kết với nhân dân chúng tôi và thế giới rằng chúng tôi đã chôn vùi não trạng dùng bạo lực như phương thế để giải quyết những tranh chấp giữa chúng tôi”

Về phần tổng thống Nyusi của Mozambique, Ông tuyên bố rằng “Hiệp định này mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử đất nước chúng tôi, trong đó không một người Mozambique nào sẽ sử dụng võ khí để giải quyết các xung đột”

Theo Hiệp định 06/08/2019, hai bên cam kết làm sao để cuộc tổng tuyển cử ngày 15/10 tới đây diễn ra trong an bình. Việc ký hiệp định diễn ra 1 tháng trước khi Đức Thánh Cha Phanxicô bắt đầu cuộc viếng thăm Mozambique từ ngày 04/09 tới đây với chủ đề “Hy vọng, hòa bình và hòa giải”.

Mặt trận Giải Phóng Mozambique (Frelimo), cựu du kích quân mác-xít, cầm quyền từ 40 năm nay và lực lượng kháng chiến quốc gia Mozambique (Renamo) giao chiến với nhau từ năm 1977 đến 1992 làm cho 1 triệu người chết. Năm 1992, qua trung gian Cộng đồng thánh Egidio, hai phe đã ký hòa ước ở Roma và Renamo trở thành một đảng đối lập chính, tham gia các hoạt động dân chủ. Nhưng năm 2014, lực lượng Renamo bác bỏ kết quả cuộc bầu cử và trở lại con đường kháng chiến. Tháng 12/2016, hai bên đạt được một cuộc ngưng bắng tạm thời và hiệp định này được ký kết giữa lãnh tụ Afonso Dhlamama của Renamo và Tổng thống tân cử Nyusi, theo đó chính phủ chấp nhận duyệt lại hiến pháp để đẩy mạnh tiến trình tản quyền, và khởi sự một tiến trình giải giáp lực lượng Renamo.

Tiếp theo đó là một hiệp định thư tạm thời ký hồi tháng 08/2018, thiết định lịch trình cần theo để giải giáp lực lượng Renamo, công việc này đã bắt đầu hồi đầu tháng 08/2019. (Fides 7/8/2019)